Kirayə mənzil verilməsi üçün tələb olunan sənədlər

• 23.02.2023
• 1464

Azərbaycanda evə ehtiyacı olan vətəndandaşlar üçün kirayə mənzillər verilir. Lakin kirayə mənzillərin verilməsi üçün bəzi tələb olunan sənədlər var. Tələb olunan sənədlər Azərbaycan Respublikasının İpoteka və Kredit Zəmanəti Fondu-na aiddir.

• Fondun məsul əməkdaşları ilə görüş zamanı tələb olunan sənədlər:

1.Şəxsiyyəti təsdiq edən sənəd

2.Gəlirləri təsdiq edən sənədlər

3.Məhkumluğun olması (olmaması) haqqında arayış

4.  Ailə tərkibini, habelə yetkinlik yaşına çatmamış ailə üzvünün şəxsiyyətini təsdiq edən sənədlər
5. Nikahı (və ya nikahın pozulmasını) təsdiq edən sənədlər

• Satmaq öhdəliyi ilə kirayə üçün müraciətə dair ilkin tələblər:

1.Gücləndirilmiş elektron imza sertifikatı (e-imza və ya ASAN imza)

2. Gəlirləri təsdiq edən sənədlər
3. Elektron kabinetdə doldurulan müvafiq ərizə-anket

 Ödəniş qabiliyyətli tələbin dəstəklənməsi məqsədilə yaşayış maliyyəsi çərçivəsində yaşayış sahələrinin alınması və tikilməsi, o cümlədən təmiri məqsədilə ipoteka kreditləri, satmaq öhdəliyi ilə kirayə (“Rent to own”) və s. mexanizmlərdən istifadə olunur. Tətbiq olunan mexanizmlərin hər biri özünəməxsus əhali qruplarına hədəflənməklə spesifik xüsusiyyətlərə və üstünlüklərə malikdirlər. Təcrübə göstərir ki, əhalinin mənzil təminatında qeyd olunan mexanizmlərin kompleks şəkildə tətbiqi müvafiq sahədə daha effektiv nəticənin alınmasını təmin edir.

Azərbaycanda mənzil təminatı sahəsində əhalinin uzunmüddətli maliyyə resurslarına çıxışının təmin edilməsi məqsədilə 2005-ci ildən ipoteka kreditləşməsi mexanizmi yaradılmış və bugünədək səmərəli fəaliyyət göstərir. Lakin qeyd etmək lazımdır ki, ipoteka kreditləşməsi əhalinin mənzil təminatı sahəsində ən geniş yayılmış maliyyələşdirmə mexanizmi olsa da, bir bank məhsulu olaraq kredit risklərinin idarəedilməsi baxımından özünəməxsus xüsusiyyətlərlə səciyyələnir.

Məhz bu baxımdan beynəlxalq təcrübədə ilkin ödəniş məbləği aşağı olan və gəlirləri rəsmi təsdiqini tam tapmayan, lakin ödəniş qabiliyyətli əhali qruplarının mənzil təminatının yaxşılaşdırılması məqsədilə satmaq öhdəliyi ilə kirayə mexanizmindən geniş istifadə olunur.

Əhalinin mənzil şəraitin yaxşılaşdırılmasında qeyd olunan mexanizmin xüsusi əhəmiyyətə malik olmasını nəzərə alaraq mexanizmin beynəlxalq təcrübədə, o cümlədən inkişaf etməkdə olan ölkələrdə uğurlu tətbiqi, bu sahədə risklərin tənzimlənməsi və mövcud iqtisadi reallıqlar nəzərə alınmaqla Azərbaycanda da tətbiqi imkanları araşdırılmışdır.

Hazırda yaşayış sahələrinin kirayəsi ilə sonradan alınması dünyanın bir çox ölkələrində (Böyük Britaniya, Kanada, Türkiyə, Rusiya, Qazaxıstan və s.) geniş şəkildə yayılmaqla mənzil maliyyələşməsi sahəsində ən vacib mexanizmlərdən birinə çevrilmişdir.

Dövlətin dəstəyi ilə qurulan bu mexanizmin qısa mahiyyəti - məqbul yaşayış sahələrinin daşınmaz əmlak bazarından ixtisaslaşmış dövlət qurumları, adətən ipoteka təşkilatları tərəfindən alışı və müəyyən əhali qruplarına müddət sonunda satınalma hüququ vermək şərti ilə uzunmüddətli kirayəyə verilməsidir.

 Qeyd olunanlarla əlaqədar, ölkədə əhalinin yaşayış sahəsi ilə təminatı mexanizmlərinin təkmilləşdirilməsi, şəxsi vəsaiti yetərli olmayan vətəndaşların yaşayış sahələrinə tələbatının ödənilməsi, satmaq öhdəliyi ilə kirayə hüquq münasibətlərinin inkişafının təmin edilməsi məqsədilə 2019-cu ildə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin müvafiq Fərmanı ilə satmaq öhdəliyi ilə kirayə mexanizmi yaradılmış və 2020-ci ilin mart ayından etibarən ölkə ərazisində tətbiqinə başlanılmışdır.

  Ölkəmizdə tətbiq olunan kirayə mexanizminin əsas məqsədi ipoteka kreditlərinə çıxış imkanı olmayan, şəxsi yığımları aşağı olan vətəndaşlara mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılmasıdır. Bu mexanizm vətəndaşlara uzun müddətə ödəniş imkanı ilə dövlət vəsaitləri hesabına alınmış mənzillərdən istifadə edərək mənzil sahibi olmalarına və mənzil vəziyyətinin yaxşılaşdırılmasına imkan yaradır.